De voormalige basisschool in de Maastrichtse wijk De Heeg wordt een keer afgebroken om plaats te maken voor appartementen. Tot die tijd fungeert het gebouw en de omliggende speelplaats als Vrijhaven voor de jeugd. Een plek waar jongeren zichzelf kunnen ontdekken. Toneelspelen, schilderen, dansen, chillen, tuinieren, sporten; wat ze maar leuk vinden. Geleid door Stadsnomade in samenwerking met Cultuurmakers Maastricht, Code 043, Kaleidoscoop, Traject, het COA en niet in de laatste plaats Maximus Vastgoedbeheer.

‘Beheerder Maximus levert wat extra’

Het begon in 2016 met een pop-up Skate Café, nu is Stadsnomade een professionele organisatie die steeds meer jongeren aan zich weet te binden met zogenoemde urban culture en streetsports zoals skaten.
Tot vorig jaar met allerlei evenementen, activiteiten en trainingen op verschillende plekken in de stad, nu met de basisschool De Heeg als thuishaven.

Vaste plek
‘Daar zijn we heel erg blij mee’, zegt medeoprichter en secretaris Ben Gilissen. ‘Jongeren hebben behoefte aan een vaste plek waar ze elkaar ontmoeten en kunnen experimenteren, bij ons kan dat op het vlak van cultuur en kunst. Een honk zonder drempels, abonnementen, structuur of strenge regels maar wel met faciliteiten en een beetje begeleiding. Waar ze vrij zijn om samen uitvoeringen te bedenken, kunst en muziek te maken, te tuinieren, wat ze willen. Niet alle jongeren passen bij de standaard (sport)club, er is niet altijd geld voor cursussen. Hier kunnen ze gewoon terecht om leuke dingen te doen.’

Positieve gezondheid
Lincey Bastings is beleidsmedewerker bij de afdeling Economie en Cultuur van de gemeente Maastricht. Zij onderschrijft het belang van plekken waar de jeugd terecht kan om samen leuke dingen te doen. ‘Veel jongeren zijn eenzaam en kampen met depressieve klachten’, zegt ze. ‘De coronapandemie heeft dat alleen maar erger gemaakt. Cultuur en kunst brengt mensen samen, dragen bij aan een positieve gezondheid. Juist jongeren moeten we steunen. Daarom zijn organisaties zoals Stadsnomade belangrijk. Zij halen die jongeren uit hun isolement. Via de overkoepelende organisatie Stadsmakers ondersteunen we initiatieven.’

De Heeg
Stadsnomade is vooral bekend van de skatecursussen op De Griend, streetdance-evenementen en incidentele kunstprojecten in de stad. ‘Maar we wilden meer’, zegt Ben Gilissen. ‘Via Stadsmakers kregen we vorig jaar de kans om het leegstaande schoolgebouw in De Heeg te betrekken. Misschien niet de ideale plek aan de rand van de stad, maar we hebben de kans met beide handen aangegrepen. We wilden bewijzen dat we met een vaste plek meer jongeren konden aantrekken en dat die heel goed in staat zijn om zelf dingen te bedenken en te doen. Onder De naam Vrijhaven zijn we vorig voorjaar hier ingetrokken.’

Evenementen
Een jaar later durft Ben gerust te stellen dat de verwachtingen overtroffen zijn. ‘Zeker. We hebben nu zes lokalen in gebruik, samen met andere Maastrichtse organisaties waaronder Kaleidoscoop. Traject, COA en Code 043 zijn betrokken. We trekken jongeren uit alle delen van de stad, die het ene evenement na het andere organiseren. Prachtig om te zien. Wij ondersteunen, maar we laten ze zo veel mogelijk hun gang gaan. Uiteraard zijn er regels. Het gebouw moet netjes blijven, de buurt mag geen overlast ervaren. Laatst hebben we een enquête in De Heeg gehouden. Veruit de meeste mensen vinden dit een prachtig initiatief. Voor hun eigen kinderen en omdat het gebouw zelf niet verloedert. Het brengt leven in de brouwerij.’

Rol Maximus
Maximus tekent voor beheer en onderhoud van de Vrijhaven. ‘Een van onze partners voor leegstaand vastgoed’, zegt Lincey Bastings. ‘Maximus heeft gereageerd op de aanbesteding en met een uitstekend beheersplan de opdracht gekregen. Wij zoeken partnership en vragen iets méér dan enkel beheer. Zij zorgen voor de verwarming, nutsvoorzieningen, onderhoud en de contracten met de gebruikers. Maximus doet dat prima en doet graag wat extra, ze helpen de jongeren waar mogelijk. Die positiviteit en betrokkenheid zijn belangrijk bij deze initiatieven. Hun mensen zijn heel betrokken en zitten er bovenop. Natuurlijk kost de gemeente dit geld, maar kijk eens wat we ervoor terugkrijgen. Een gebouw dat nog een functie heeft en een veilige en fijne plek voor honderden jongeren. Die ook nog eens kennismaken met cultuur, sport en kunst. Precies wat we graag willen ondersteunen.’

Verder bouwen
Er zal een dag komen dat de school gesloopt gaat worden, want de bestemming is woningbouw. Dan is het belangrijk dat Maximus het pand leeg en op tijd oplevert. ‘Zeker’, zegt Lincey. ‘En die garantie heeft Maximus gegeven. Voor onze afdeling Vastgoed is dat essentieel. Maar misschien hebben we tegen die tijd een alternatief. We zijn ermee bezig.’ Dat zou natuurlijk fantastisch zijn. Voorlopig zijn we heel blij in De Heeg. Hier kunnen we verder bouwen. Er is nog ruimte genoeg voor andere partners en kleine ondernemers in de kunst en cultuur. Ik zie die Vrijhaven alleen maar groeien. Alle jongeren zijn welkom.’

Meer informatie over Stichting Stadsnomade is te vinden via: https://www.stadsnomade.org/